In 2019 was er een sterke toename van het aantal voetgangersdoden bij schemering of in het donker. Bij de 22 slachtoffers helaas ook twee kinderen. Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters maakte al heel wat middelen vrij om schoolomgevingen en schoolroutes veiliger te maken, maar wil nu ook extra aandacht besteden aan het belang van zichtbaarheid in het verkeer. Met XIU vzw (“ik zie u”) en Zeppe & Zikki bracht minister Peeters twee partijen bij elkaar die deze boodschap kracht moeten bij zetten, zowel bij kinderen en tieners als bij hun ouders.
Verkeersslachtoffers in het donker
Meer dan 1 op 4 voetgangersslachtoffers vallen in het donker, dit wil zeggen bij dageraad, schemering of ‘s nachts. 51% van de voetgangersdoden in 2019 vielen in het donker, voor zwaargewonde voetgangers, was dit 30%. Opvallend is dat het aantal voetgangersdoden in 2019 bij schemering, of in het donker, bijna verdubbeld is ten aanzien van de cijfers van 2018. Bij fietsers vielen 24% van de verkeersdoden in 2019 in het donker, voor het aantal zwaargewonde fietsers bedraagt dit aandeel 20%. Ook kinderen (0-14 jaar) ontsnappen helaas niet aan deze tragische realiteit. In 2019 raakten 62 jonge voetgangers en 106 jonge fietsers betrokken in een verkeersongeval in het donker.
De keuze om net nu een campagne over zichtbaarheid in het verkeer te lanceren is niet toevallig. Uit cijfers van 2017-2019 blijkt dat het aantal slachtoffers bij voetgangers gemiddeld met 50% stijgt wanneer de ochtend- en avondspits (7-9u en 17-19u) voor de maanden november tot en met januari vergeleken wordt met dezelfde periode doorheen het volledig jaar.
Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters: “We naderen de maanden waarin de dagen het kortst zijn en wanneer het in de ochtendspits nog donker is terwijl ook de vroege zonsondergang zorgt voor een verminderde zichtbaarheid. Uit de ongevallencijfers kunnen we vaststellen dat er een piek is bij het aantal slachtoffers met voetgangers tijdens de ochtend- en avondspits in de late herfst of de vroege winter. Zichtbaarheid en gezien worden, blijft daarmee een zeer belangrijke factor om ongevallen te vermijden.”
Fluo in het verkeer
Fluo dragen in het verkeer, met reflecterende stroken, zorgt ervoor dat de zichtbaarheid voor aankomend verkeer in het donker verdrievoudigd wordt en reikt tot op 150 meter. Met donkere kleding bedraagt die afstand slechts 20 meter, met lichte kleding ongeveer 50 meter. Een fluohesje zorgt voor betere zichtbaarheid op grote afstand, zodat bestuurders van gemotoriseerd verkeer hun gedrag kunnen aanpassen en ongevallen vermeden worden.
“Het dragen van fluo is één zaak maar een goede fietsverlichting is minstens even belangrijk. Alhoewel het een verplichting is, merken we dat het aantal fietsers in Vlaanderen dat nog niet in orde is met fietsverlichting nog altijd rond 15 procent ligt. Maar, zoals altijd in het verkeer, is er hier sprake van een gedeelde verantwoordelijkheid”, aldus minister Lydia Peeters. “Voetgangers en fietsers moeten ervoor zorgen dat ze goed zichtbaar zijn in het verkeer, maar ik doe ook een warme oproep aan alle automobilisten en andere chauffeurs om in deze periode extra waakzaam te zijn voor kwetsbare weggebruikers. Nog meer dan anders is het belangrijk om je snelheid aan te passen aan de moeilijkere rijomstandigheden en om je zeker niet te laten afleiden door andere factoren.”
(Online) FLUODAG
XIU vzw is een overkoepelende oudervereniging die momenteel actief is in meer dan 200 aangesloten secundaire scholen. De organisatie organiseert jaarlijks een FLUODAG. Door de verstrengde maatregelen inzake de coronacrisis en de verlenging van de herfstvakantie werd er in 2020 gekozen voor een online FLUO-dag. Met de FLUODAG wil XIU jaarlijks iedereen die deelneemt aan het verkeer betrekken bij het zichtbaarheidsverhaal. XIU-reporters hielden op 12 november 2020 halt in alle Vlaamse provincies voor interviews met leerkrachten, politici, studenten en ondernemers. XIU vzw zet zo jaarlijks de noodzaak van het dragen van fluo in het verkeer in de kijker. De aftrap vond plaats in stad Dilsen Stokkem in aanwezigheid van Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters en Zeppe & Zikki.
Isabelle Vercruysse, voorzitter XIU vzw: “FLUO in ’t verkeer? Da’s goed gezien! XIU vzw telt meer dan 200 aangesloten secundaire scholen verspreid over Vlaanderen. Deze vrijwilligersorganisatie ontstond in 2008 uit ouderverenigingen en zet zich in om de zichtbaarheid van de tieners op de fiets in het donker te stimuleren. XIU zet zo jaarlijks de noodzaak van het dragen van fluo in het verkeer in de kijker.”
Ook Zeppe & Zikki doen mee
Met de campagne “XIU graag van super ver” zetten ook Zeppe & Zikki dit najaar hun schouders onder zichtbaarheid in het verkeer. Zeppe & Zikki, een zebra en een schildpad, zijn de centrale figuren in preventiecampagnes en tv-programma’s van DPG Media voor meer verkeersveiligheid. Deze twee poppen trekken samen de weg op, om op een toffe manier een verkeersveiligheidsboodschap over te brengen naar scholieren. Zeppe & Zikki kunnen rekenen op steun van de Vlaamse overheid om kinderen bewust te maken van de gevaren in het verkeer en hen aan te sporen om zich veilig te verplaatsen. De maanden nadien waren Zeppe & Zikki met hun fluocampagne te zien zijn in kranten en op tv en te horen op de radio.
Winok Oplinus, CSR Manager bij DPG Media: “Zeppe & Zikki slagen er dankzij hun humoristische aanpak in om verkeersveiligheid op een aantrekkelijke manier over te brengen bij jong en oud. Onze verkeershelden zijn dan ook helemaal klaar om via een uitgebreide mediacampagne iedereen in Vlaanderen aan te zetten om zichzelf meer zichtbaar te maken in het verkeer. Speciaal voor deze actie geven we 1000 extra-coole Zeppe & Zikki fluojasjes weg via zeppezikki.be”
Veilige schoolomgevingen en -routes
Naast het voeren van sensibiliseringscampagnes op maat van scholieren, wil de Vlaamse Regering de verkeersveiligheidsproblemen de komende jaren ook in de kern aanpakken. Zo maakte minister Peeters 30 miljoen euro vrij voor veilige schoolroutes in navolging van het subsidiesysteem voor lokale besturen om schoolomgevingen veiliger te maken. Daarnaast investeert minister Lydia Peeters deze legislatuur een recordbedrag van meer dan 300 miljoen euro per jaar in veilige en comfortabele fietsinfrastructuur.
“Een veilige schoolroute beperkt zich niet tot de onmiddellijke omgeving van de schoolpoorten én is voor ouders één van de voorwaarden om kinderen zelfstandig naar school te laten gaan, zeker met de fiets. Bovendien zijn jongeren de ideale fietsambassadeurs om op middellange termijn te helpen om de mental en modal shift te realiseren”, aldus Lydia Peeters die ook lovend is over de samenwerking tussen XIU en Zeppe & Zikki. “Het is mijn ambitie om alle middelen inzake verkeersveiligheid zo efficiënt mogelijk in te zetten. Deze samenwerking is een schoolvoorbeeld om met een krachtige boodschap maximaal onze doelgroep te bereiken.”
